Ród Aszura - Nadżib Mahfuz

Nadżib Mahfuz to egipski pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla.

Jego najbardziej znanym dziełem jest Trylogia Kairska.

Ród Aszura to historia rodziny An-Nadżi, zapoczątkowanej przez Aszura, znajdę przygarniętego przez niewidomego recytatora Koranu. Aszur przedstawiany jest jako postać legendarna i święty. Porzucony jako niemowlę, pod opieką przybranej rodziny wyrósł na praworządnego człowieka, wielkej postury i siły. Uciekł z miasta przed zarazą i powrócił do opuszczonej dzielnicy. Tam wraz z żoną i małym synem zajął dom pozostawiony przez zmarłą rodzinę bogaczy, a przywłaszczony majątek rozdawał biednym (Harafisz), a nie zachował dla siebie. Został wybrany fuutuwą dzielnicy (coś w stylu szefa lokalnej bandy), a urząd ten sprawował szlachetnie, sprzyjając biednym. 

Jego potomkowie jednak nie byli tak szlachetni jak założyciel roku, każde kolejne pokolenie bardziej zwracało uwagę na swoją wysoką pozycję społeczną i materialną, niż na potrzeby Harafisz, mimo iż każdy potomek wielkiego Aszura chciał przypisać sobie jego wielkość i kąpał się w blasku jego historycznej sławy.

Tytuł w oryginale nawiązuje jednakże nie do Aszura, a do Harafisz, czyli bezdomnej biedoty zamieszkującej dzielnicę. To właśnie Harafisz spajają klamrą całą powieść. Kolejni bohaterowie są oceniani przez pryzmat ich stosunku do tej grupy społecznej. Rodzina stacza się najpierw moralnie, a potem materialnie. Dopiero ostatni opisany członek roku, który przypomina posturą Aszura i nosi to samo imię bardzo przypomina założyciela.

Książkę czyta się świetnie. Napisana jest pięknym językiem i w dobrym stylu. Rozdziały są króciutkie, akcja bardzo dynamiczna. Czas pędzi w niesamowitym tempie. Kolejni członkowie rodu i ich rodziny zmieniają się jak w kalejdoskopie. A historie ich życia są często niezwykłe i bardzo ciekawe.
Chociaż w pewnym momencie trudno się połapać kto jest czyim potomkiem, ze względu na sporą liczbę nazwisk. 

Autor skupia się na ludziach, a nie na otoczeniu. Nie wiadomo w jakim czasie się to dzieje, gdyż życie ludzi i sprzęty się nie zmieniają. Mimo paruset lat i wielu pokoleń, samo życie codzienne nie ulega zmianie.

Mimo akcentów kultury islamskiej, książka jest bardzo uniwersalna. To studium zachowań i pragnień ludzkich skonfrontowanych z pokusami świata. Pokazuje, że ludzie są słabi i ulegają bardziej temu co materialne, niż bogactwu duchowemu.

8/10